İnsanlıkla birlikte gelişen günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası olan dilin tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Kadim uygarlıklardan gelen diller, kültürümüzün sadece emaneti değil, aynı zamanda bağıdır. Hep beraber dil tarihinin en eski dillerine bakalım.
1. Sümer
En eski yazı dili olan Sümerce, antik Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Bu dil Sümerler tarafından hukuk, mimarlık ve edebiyat gibi alanlarda kullanılmıştır. Çivi yazısının öğrenilmesiyle birlikte Sümerlerin dini, sosyal bakış açısı ve yönetim biçimleri hakkında pek çok bilgi ortaya çıkmıştır.
2. Mısır Hiyeroglifleri
MÖ 3200’den kalma Mısır hiyeroglifleri, Mısırlılar tarafından üç bin yıldan fazla bir süredir kullanılıyordu. Bu dil sadece bir yazı dili değil, ölümden sonraki dünyaya olan inançlarını gösteren yazıdır. 1799’da Rosetta Taşı’nın bulunmasıyla Eski Mısır kültürü anlam kazandı.
3. Sanskritçe
Sanskritçe 3.500 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bu dil Eski Hindistan’da ortaya çıktı ve Vedaların dili olarak kullanıldı. Gelişmiş dil bilgisi ve yüksek kelime dağarcığı ile tanınan bu dil, dini törenlerde kullanılmaya devam etmiştir.
4. Akadca
Akad ve Babil imparatorlukları döneminde Mezopotamya bölgesinin ortak dili olarak kullanılmıştır. Akadca ticaret ve devlet idaresinde kullanılıyordu. Dönemin siyasi, sosyal ve siyasi özelliklerini anlatan çivi yazılı tabletler Akad mirası olarak kalmıştır.
5. Eski Çin
Çin dilinin yaklaşık 5000 yıllık bir tarihi vardır. Eski Çince, resim yazıları ve ideogramlardan oluşuyordu. Çince zaman içinde gelişmiştir ancak eski köklerinin devam ettiği durumlarda yazı dilinde eski Çince’yi ayırt edebilirsiniz.
6. İbranice
Eski çağlarda kullanılan bu dil günlük hayatta kullanılmaya başlanmış ve 19. yüzyılın sonlarında bu dili yeniden konuşma dili haline getirmeye başlamışlardır. Yeniden canlanması sonucunda İsrail’in resmi dili olarak kullanılmaya başlandı. İbranice, dil gelişiminin en önemli örneklerinden biridir.
7. Tamilce
Hayatta kalan en eski klasik dillerden biridir. Güney Hindistan’da ortaya çıkan bu dilin edebî bir geleneği ve gramer yapısı vardır. Bugün hala Tamilce konuşan topluluklar var.
8. Yunanca
Batı medeniyetinde birçok filozofun dili olarak bilinen Yunanca değerli bir konuma sahiptir. MÖ 9. yüzyılda tanıtılan Yunan alfabesi, Latin ve Kiril de dahil olmak üzere birçok yazının temeli oldu.
9. Latince
Antik Roma’da ortaya çıkan Latince, Roma İmparatorluğu’nun dili olarak kullanılıyordu. Tıp ve hukuk alanlarında etkisi halen devam etmektedir. Latince’yi İspanyolca, İtalyanca ve Fransızca gibi dillere bağladı.
10. Aramice
İsa Mesih tarafından konuşulmuştur ve Yakın Doğu’da uzun süredir ortak bir dil olarak kullanılmaktadır. Kutsal yazılarla bağlantılı olması Aramicenin önemini artırmaktadır. Hala bazı topluluklar tarafından popüler bir dil olarak görülüyor.